22 juni 2019. De 2 seconden die mijn leven veranderde.
Even op zaterdagmiddag met mijn dochter op pad veranderde toen een automobilist van links met veel te hoge snelheid zonder stoppen een voorrangskruising over reed.
“Mama STOP” en BAM. Wat een enorme knal. Airbags uit, rook in de auto en een dochter die niets anders roept dan “au, au, au”. Adrenaline giert door mijn lijf. Mijn knie zit vast onder het dashboard maar die wrik ik los. Eerst Marit uit de auto en een eindje verderop neerleggen. Kijken naar de bestuurder van de witte auto, de veroorzaakster van het ongeval. Ze liep gillend rond. De derde betrokken automobilist was de rust zelve. Gelukkig, dat lijkt mee te vallen. Ik spreek een omstander aan en draag hem op politie en ambulance te bellen. Ik stabiliseer Marit en bel haar vader.
De politie is er snel, de ambulance misschien nog wel sneller. Snel en vakkundig stellen ze de vragen. “Wie zaten er in de grijze Megane?” Dat zijn Marit en ik. Ze willen naar ons beiden kijken maar ik dwing ze eerst naar Marit te kijken. Ze onderzoeken Marit en ondertussen komt haar vader aanrijden. Spanning valt van me af en ik sta op. Voel pijn en barst in huilen uit, nee dat mag nog niet, tranen bedwingen. Ik zak door mijn knieën en de ambulancebroeder (een aardige vrouw overigens) wil me onderzoeken. Druk op mijn borst, zere knie maar de adrenaline doet zijn werk. Ik vind het wel meevallen. Dat vindt zij niet en belt een tweede ambulance.
Marit en ik moeten beiden mee naar het Ziekenhuis maar ik weiger haar alleen in de ambulance te laten gaan, ze is bang. Het kost me praten maar uiteindelijk mag ik in dezelfde ambulance mee, ze monitoren mijn hart onderwijl. Aangekomen in het ziekenhuis worden we gescheiden. Dit uur lijkt eeuwen te duren maar gelukkig zijn we beiden niet ernstig gewond en mogen naar huis. Een weekje herstellen en ik ben er weer dacht ik!
De eerste maanden
Zondag word ik wakker. Spierpijn, alles doet me zeer. Volledig door elkaar geschud. We nemen het advies van de eerstehulparts ter harte en beginnen de week met 8 paracetamol per dag. Ik wijt de vermoeidheid en het niet kunnen concentreren aan de grote hoeveelheid paracetamol en de energie die mijn lichaam nodig heeft om te herstellen. Ik meld me voor het eerst in 4 jaar ziek. Een week later staat echter een presentatie op Schiphol op het programma. Dick Benschop zelf heeft me uitgenodigd om inclusiviteit toe te lichten en dat moet gewoon doorgaan, ik heb er té hard voor gewerkt, en ik ga. Een prachtige middag die ik moet bekopen met drie dagen in bed, ik kon helemaal niets.
Dan besef ik mij dat dit niet normaal is en besluit bij de huisarts langs te gaan. Luisteren naar je lichaam, je hebt een forse klap gemaakt, niet meer dan 2 uur werken per dag. Maar dat kan in mijn werk niet en de we spreken af dat ik 2 dagen rust moet nemen na iedere afspraak. Maatwerk, en dat werkt. De zomer komt er aan en Marit en ik hadden al een reis geboekt. Een rondreis door Thailand, Maleisië en Singapore. We besluiten in goed overleg met de huisarts te gaan. Tijdens deze reis ontdek ik dat ik concentratieproblemen heb. Ik kan geen boek meer lezen. Ik kan geen boek meer lezen? Nee, ik kan geen boek meer lezen. Een harde confrontatie met mezelf tot gevolg. Ik heb weinig energie om alle activiteiten mee te doen en neem regelmatig een massage om de pijn weg te masseren. Ik besef me dat ik niet de oude ben.
Whiplashklachten
Na de vakantie bezoek ik de huisarts en de chirurg. Voor het eerst wordt het woord whiplashklachten genoemd. Ik lees me in en besluit voor mezelf dat ik één van de mensen ben die volledig herstelt van whiplashklachten. Ik kom in beweging.
Ik ga eerst naar de fysiotherapeut. Die maakt echo’s en ziet op twee plaatsen scheurtjes in de pezen. Dat klinkt niet goed maar we gaan actief aan de slag met krachttraining. Naast de pezen is de Monnikskapspier geïrriteerd met knopen tot gevolg. Dry needling en veelvuldige massage volgt. Daarnaast bezoek ik, op aanraden van de chirurg, een acupuncturist. Ik ben sceptisch maar geef me er aan over. Alles wat mogelijk kan helpen ben ik bereid te ondergaan. Op advies van de bedrijfsarts neem ik een coach in de arm om mij te helpen accepteren dat ik ziek ben. Dat herstel heel lang gaat duren, en dat ik misschien wel helemaal niet volledig herstel.
En het helpt! Na 3 maanden ervaar ik daadwerkelijk meer energie en de fysiotherapie verlicht mijn pijnklachten. Ik besluit in december op reis te gaan. Even weg van iedere dag bezig zijn met werken aan je herstel. Ik weiger me nog neer te leggen bij het idee dat ik niet volledig herstel.
De diagnose
Na de reis gaat het helemaal niet goed. Ik ben in 2 weken ver terug gevallen en hoewel de reis mij mentaal goed heeft gedaan gaat het fysiek slechter. Tijd om me te verwijzen naar een orthopeed. Mentaal gaat het goed, ik merk dat mijn spanningsboog groter wordt, mijn concentratievermogen toeneemt en ik ook weer complexere denkprocessen aan kan. Ik kan weer een beetje plannen. Mijn mentale herstel is voor mij het allerbelangrijkst en ik tel mijn zegeningen.
De orthopeed besluit een MRI scan te maken en een maand later zit ik na diverse onderzoeken weer bij hem aan tafel. De schouder lijkt bij het ongeval uit de kom te zijn geweest, de rand van de kom is beschadigd en in de pees over het schouderblad zit een scheur, naast de reeds bekende scheurtjes. Er zit daarnaast een slijmbeursontsteking en hij besluit een spuit te zetten. Ik moet stoppen met alle therapie en mag 6 weken niets doen. Het gewicht van mijn arm, zo’n 5 kilo, is voldoende belasting.
Mentaal gaat het goed en ik bouw mijn uren verder op naar 40 uur. Ik werk weer volledig. Ben ’s avonds wel moe, kan geen avondactiviteiten plannen, maar dat neem ik voor lief. In mei heb ik voldoende vertrouwen in mijn lichaam om een grote stap te zetten. Ik verlaat Asito, die mij in het hele herstelproces bewonderenswaardig heeft gesteund, en besluit voor mezelf te beginnen. Ondanks Corona en ondanks mijn fysieke beperkingen. Ik heb vertrouwen in mijzelf. Afgelopen jaar heeft me geleerd hoe veerkrachtig, flexibel en strijdvaardig ik ben.
Blijvend beperkt
Als ik “blijvend beperkt” opschrijf voel ik me schuldig. Ik ben blijvend beperkt volgens de orthopeed en de fysiotherapeut, mijn linkerarm kan ik maar minimaal belasten. Als klap op de vuurpijl lijkt er ook nog een vierde pees scheurtjes te bevatten. Deze blog vraagt dan ook twee etappes omdat het anders niet pijnloos op papier komt. Hobby’s zijn komen te vervallen en nieuwe hobby’s worden gezocht. Het proces is nog niet ten einde. Nog steeds werk ik 5 dagen per week aan herstel, of misschien is het wel aan behoud van functionaliteit en het ziet er naar uit dat ik dat moet blijven doen. Niets doen betekent achteruitgang. Geen dag gaat pijnloos voorbij, geen nacht gaat pijnloos voorbij.
Ondertussen denk ik aan de doelgroep waar ik me hard voor maak, en schaam me een beetje. Ik voel me niet beperkt, ik kan mijn werk, met wat aanpassingen en een goede planning, prima blijven doen. Misschien wel beter omdat ik me nog beter in kan leven in de situatie van een ander. Het accepteren van de nieuwe situatie vind ik het aller moeilijkst.
Op een mooie zaterdagmiddag ging ik heel even de deur uit, en mijn leven nam ineens een afslag.
Ik besef me ook dat je karakter invloed kan hebben op hoever je kunt komen in herstel. Mijn karakter maakt dat ik toch mijn ambities waar kan maken maar mijn karakter maakt ook dat het me niet lukt me neer te leggen bij de situatie.
Boodschap
Ik deel mijn persoonlijke verhaal omdat een ongeluk in een klein hoekje zit. Je hebt het zelf soms niet in de hand. Wat mij overkomen is kan iedereen overkomen en je moet met de gevolgen leven. Een nieuwe weg vinden die anders is dan je had gedacht. Maar die ook kansen biedt anders te kijken naar de wereld omdat je eigen perspectief veranderd is. Denken in mogelijkheden en talenten, op zoek naar je eigen toekomst. En die kan zomaar anders zijn dan je vandaag denkt.
Nog steeds worstel ik met “herstel” en begin langzaam te beseffen dat de pijn nooit meer helemaal weg gaat. Dat mijn linkerarm nooit meer kan wat ze ooit kon en dat pijn en functionele beperking een structureel onderdeel zijn van mijn leven.
Ik weiger te accepteren dat de gevolgen van het ongeval mijn toekomst bepaalt. Ik heb de stap gezet voor mezelf te beginnen en mijn drive en energie mij in te zetten voor een inclusieve samenleving is misschien wel groter dan ooit.
Ik besef me meer dan ooit hoe veerkrachtig ik ben. Dat wilskracht me ver kan brengen en bij de pakken neerzitten me niet helpt. Mijn eeuwige positieve inslag soms vervelend is maar me nu enorm helpt.
Wat je overkomt heb je niet in de hand, hoe je er mee omgaat wel.