Handvatten om de wereld vanuit een andere werkelijkheid te bekijken
De realiteit is niet altijd wat het lijkt. Onze waarneming is gekleurd door onze eigen ervaringen, overtuigingen en waarden. Dit kan leiden tot tunnelvisie, waardoor we kansen missen en onszelf beperken. Ik heb voor mijn bewustwording en ontwikkeling veel gehad aan het boek van Stephen Covey (‘De 7 eigenschappen van effectief leiderschap’). Tijdens het lezen en vertalen van de eigenschappen van Covey naar mijzelf ontstonden de handvatten om echt te kunnen verwonderen.
Mensen zijn proactief en iedereen draagt zelf de verantwoordelijkheid voor zijn of haar reacties op de wereld om ons heen. Onze reacties worden gevormd door opvoeding, cultuur, en ervaringen. Het kan ons helpen om de wereld te begrijpen, maar het kan ons ook beperken. We zijn geen slachtoffer van omstandigheden, maar hebben de kracht om onze eigen toekomst te bepalen.
Om te leren verwonderen hierbij een aantal oefeningen die ik zelf regelmatig toepas om de wereld vanuit een andere werkelijkheid te bekijken. Ik ben begonnen met oefenen tijdens wandelingen. Wandelen vergroot je creativiteit en je hebt geen afleiding anders dan de natuur en vogels. Inmiddels kan ik deze tools toepassen tijdens gesprekken of doe dit samen met vrienden tijdens een etentje.
Mijn favoriete oefening is om de wereld van de ander te doorleven. Ik neem in gedachten plaats in de huiskamer van iemand anders en vraag me af vanaf de bank wat ik zie, hoor, voel, ruik en waarom deze omgeving voor iemand belangrijk is. Hoe zijn of haar jeugd eruit heeft gezien en vanuit welk referentiekader hij of zij reageert. Ik visualiseer dat ik een tegenovergestelde omgeving als de mijne zie, een compleet andere jeugd, opvoeding en cultuur.
Als ik dat gedaan heb stel ik mezelf de vraag welke stap ik kan zetten richting de ander om verbinding te maken.
Ik zeg zelf regelmatig dat mijn mening een werkdocument is. Die is gebaseerd op mijn werkelijkheid. Door het perspectief van anderen hieraan toe te voegen, of door een andere bril naar de werkelijkheid te kijken, kan ook mijn mening veranderen.
Zelf mag ik graag de oefening doen om de wereld van de ander te doorleven. Ik neem in gedachten plaats in de huiskamer van iemand anders en vraag me af vanaf de bank wat ik zie, hoor, voel, ruik en waarom deze omgeving voor iemand belangrijk is. Hoe zijn of haar jeugd eruit heeft gezien en vanuit welk referentiekader hij of zij reageert. Ik visualiseer dat ik een tegenovergestelde omgeving als de mijne zie, een compleet andere jeugd, opvoeding en cultuur.
De 7 eigenschappen van Steven Covey
1. Wees proactief: Neem verantwoordelijkheid voor je eigen leven en keuzes. Laat je niet beïnvloeden door externe factoren.
2. Begin met het einde in gedachten: Definieer je doelen en waarden en stel een plan op om ze te bereiken.
3. Belangrijke zaken eerst: Prioriteer je taken en focus op wat het belangrijkst is.
4. Denk win-win: Zoek naar oplossingen die voor iedereen voordelig zijn.
5. Eerst begrijpen, dan begrepen worden: Luister aandachtig naar anderen en probeer hun perspectief te begrijpen.
6. Creëer synergie: Werk samen met anderen om meer te bereiken dan je alleen zou kunnen.
7. Houd de zaag scherp: Zorg voor een continue persoonlijke en professionele ontwikkeling.
Deze eigenschappen vormen samen een raamwerk voor effectief leiderschap en persoonlijke ontwikkeling. Welke eigenschap voor jou de meeste ontwikkeling vraagt bepaal je zelf.
Covey in de praktijk
1. Verandering van perspectief:
- Kijk door de ogen van een ander: Stel je voor dat je de wereld beleeft als een dier, een kind, een oudere, een persoon uit een andere cultuur of een fictief personage. Wat zouden ze zien, horen, voelen, denken en ervaren?
- Wissel van zintuigen: Probeer de wereld te ervaren door een andere zintuig dan je gewend bent. Luister naar de geluiden om je heen en probeer de texturen van objecten te voelen alsof je blind bent. Ruik de geuren in de lucht alsof je doof bent.
- Verander je omgeving of je lichaamspositie: Ga naar een nieuwe plek, of bekijk een vertrouwde plek vanuit een ander perspectief. Ga op een dak zitten, lig op de grond of kijk door een raampje. Hoe verandert je perspectief op de wereld door je fysieke locatie te veranderen? Hoe verandert dit je waarneming van de wereld?
2. Ontdekking van nieuwe mogelijkheden:
- Gebruik je fantasie: Stel je voor dat de wereld anders was. Hoe zou het eruit zien? Hoe zou je leven eruitzien? Wat zou je anders doen?
- Speel met ideeën: Brainstorm over nieuwe ideeën en mogelijkheden, ongeacht of ze realistisch lijken of niet. Laat je creativiteit de vrije loop.
- Experimenteer: Probeer nieuwe dingen uit en stap buiten je comfortzone. Nieuwe ervaringen kunnen je helpen de wereld vanuit een ander perspectief te bekijken.
- Sluit je ogen: Luister aandachtig naar de geluiden om je heen. Wat hoor je? Kun je de geluiden identificeren en hun oorsprong herleiden?
- Blindtekening: Teken een object zonder te kijken. Dit dwingt je om je op andere zintuigen te verlaten dan je zicht.
- Proef iets nieuws: Probeer een nieuw voedsel of drankje. Besteed aandacht aan de smaak, textuur en geur.
3. Loslaten van je referentiekader:
- Tijd doorbrengen in de natuur: Doorbrengen van tijd in de natuur kan je helpen om je te verbinden met de wereld om je heen en je eigen perspectief te relativeren.
- Leer over andere culturen: Lees boeken, bekijk films en praat met mensen uit andere culturen om te leren over hun perspectieven en waarden of ga op reis en doorleef andere culturen.
- Reis naar nieuwe plekken: Ervaar nieuwe omgevingen, ga daar gesprekken aan en doe mee aan activiteiten die je in je eigen omgeving niet zou doen.
- Stel je eigen overtuigingen ter discussie: Bedenk alternatieven voor de dingen die je als vanzelfsprekend beschouwt. Vraag “waarom” en “hoe” om je eigen referentiekader te bevragen.
- Meditatie: Meditatie kan je helpen om je geest te kalmeren en je te concentreren op het huidige moment. Dit kan je helpen om je eigen gedachten en gevoelens te observeren zonder oordeel.
- Mindfulness: Mindfulness is het bewustzijn van je gedachten, gevoelens en lichamelijke gewaarwordingen zonder oordeel. Dit kan je helpen om je meer bewust te worden van je eigen referentiekader en deze los te laten
- Lees fictie: Verken andere werelden en perspectieven door fictieboeken te lezen.
- Bekijk documentaires: Leer over andere culturen, historische gebeurtenissen of wetenschappelijke ontdekkingen.
- Praat met mensen met verschillende achtergronden: Stel vragen en luister aandachtig naar hun verhalen.
Tips
- Begin klein en oefen met korte, eenvoudige oefeningen.
- Wees geduldig met jezelf. Het kan tijd kosten om je referentiekaders los te laten en de wereld vanuit een andere werkelijkheid te bekijken.
Het doel van deze oefeningen is niet om te bepalen wat de ‘juiste’ werkelijkheid is, maar om te leren de wereld vanuit verschillende perspectieven te bekijken. Dit kan je helpen om de wereld om je heen en jezelf beter te begrijpen. Maak er plezier in! Het verkennen van nieuwe perspectieven kan een verrijkende en inspirerende ervaring zijn.
Volgende week: Empathie en medelievendheid
